Bezpieczeństwo pożarowe w nowoczesnym budownictwie staje się coraz bardziej złożonym i pilnym zagadnieniem. Od wysokich stalowych konstrukcji szkieletowych, poprzez systemy z drewna inżynieryjnego, po zaawansowaną technologicznie infrastrukturę, dzisiejsze budynki muszą nie tylko spełniać swoją funkcję, ale także chronić. Bierna ochrona przeciwpożarowa (PFP) jest niezbędna, aby spowolnić rozprzestrzenianie się pożaru i zachować integralność konstrukcji wystarczająco długo, tak aby umożliwić ewakuację i reagowanie w sytuacjach awaryjnych.
Powłoki pęczniejące, które pod wpływem ciepła rozszerzają się tworząc zwęglone warstwy izolujące, są szeroko stosowane do ochrony konstrukcji stalowych i innych materiałów wrażliwych na wysokie temperatury. Na przykład stal zaczyna tracić wytrzymałość w temperaturach powyżej 500°C, dlatego opóźnienie wymiany ciepła jest kluczowe, aby zapobiec zawaleniu się i umożliwić bezpieczną ewakuację.
Powłoki te są niezbędne w strategiach bezpieczeństwa pożarowego wysokich budynków, węzłów komunikacyjnych, takich jak lotniska i dworce kolejowe, centra handlowe i magazyny logistyczne. Wszędzie tam, gdzie czas ewakuacji ma kluczowe znaczenie, powłoki te zapewniają niewidoczną, ale niezbędną warstwę ochronną.
Sercem tych systemów są środki zmniejszające palność (uniepalniacze, antypireny), czyli środki chemiczne, które mogą przesądzić o powstrzymywaniu pożaru. Jednym z kluczowych materiałów w tej grupie jest polifosforan amonu (APP), środek zmniejszający palność, który inicjuje tworzenie się tej izolacyjnej warstwy zwęglonej.
Jak działa polifosforan amonu (APP)?
W przeciwieństwie do aktywnych systemów gaszenia pożaru, takich jak tryskacze, które wymagają zewnętrznych wyzwalaczy, powłoki pęczniejące na bazie APP są zaprojektowane tak, aby aktywować się tylko pod wpływem ciepła. W wysokich temperaturach powłoki te rozszerzają się, tworząc grubą, ochronną warstwę zwęgloną, która działa jak bariera termiczna.
Zwalniając wymianę ciepła, warstwa ta zapobiega osiąganiu przez materiały konstrukcyjne niebezpiecznych temperatur. Opóźnia również uszkodzenia spowodowane pożarem, dając czas służbom ratunkowym na opanowanie sytuacji. Co najważniejsze, w konstrukcjach stalowych powłoki na bazie APP pomagają zachować integralność konstrukcji nośnych, zmniejszając ryzyko zawalenia. Ta przemiana chemiczna jest podstawą biernej ochrony przeciwpożarowej, zapewniając kontrolę i ograniczenie rozprzestrzeniania się szkód spowodowanych pożarem.
Poprawa bezpieczeństwa pożarowego poprzez innowacje
W miarę ewolucji standardów zrównoważonego rozwoju, technologie zmniejszające palność muszą oferować więcej niż tylko wydajność. Muszą również spełniać rygorystyczne kryteria środowiskowe i regulacyjne. Ta zmiana na nowo zdefiniowała oczekiwania wobec materiałów takich jak APP.
Tradycyjne środki zmniejszające palność często bazowały na związkach halogenopochodnych (głównie środki na bazie bromu) lub na bazie melaminy. Choć skuteczne, substancje te podlegają wzmożonej kontroli regulacyjnej, szczególnie w regionach takich jak Europa, zgodnie z przepisami REACH. Na przykład melamina jest obecnie klasyfikowana jako substancja wzbudzająca szczególnie duże obawy (SVHC).
W odpowiedzi na te zmiany branża dąży do bardziej przyjaznych dla środowiska alternatyw. Jednym z takich rozwiązań jest APP nowej generacji, która zachowuje ognioodporność, jednocześnie eliminując składniki budzące obawy, takie jak melamina.
Te nowoczesne powłoki APP zostały zaprojektowane tak, aby:
-
Przewidywalnie reagować w docelowych temperaturach
-
Wytwarzać minimalną ilość dymu
-
Tworzyć mocną, stabilną warstwę zwęgloną
-
Dobrze integrować się z szeroką gamą spoiw powłokowych
Środki zmniejszające palność są szeroko stosowane w różnych materiałach i systemach budowlanych, w tym:
-
Powłoki na stal konstrukcyjną: Powłoki pęczniejące wykorzystujące wiodące w branży formuły APP, takie jak środki zmniejszające palność Exolit™ AP, tworzą aktywowaną cieplnie warstwę zwęgloną, która izoluje konstrukcje stalowe, opóźniając wzrost temperatury i zachowując nośność podczas narażenia na ogień.
-
Drewno i materiały kompozytowe: Zwiększanie odporności ogniowej drewna i produktów z drewna konstrukcyjnego, wspieranie bezpieczniejszego stosowania materiałów odnawialnych w budownictwie.
-
Izolacja i panele: Poprawa odporności ogniowej płyt izolacyjnych i paneli ściennych bez naruszania norm środowiskowych.
-
Okablowanie i elementy elektryczne: Zapewnienie bezpieczeństwa pożarowego w instalacjach elektrycznych i skrzynkach przyłączeniowych, co staje się coraz ważniejsze w miarę postępującej elektryfikacji budynków i upowszechniania się inteligentnych technologii. W tym roku mija 50 lat od wprowadzenia na rynek Exolit AP, sprawdzonej serii środków zmniejszających palność na bazie polifosforanu amonu firmy Clariant, której doświadczenie wciąż napędza nowoczesne rozwiązania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, zapewniając równowagę między wydajnością, bezpieczeństwem i zrównoważonym rozwojem w zmieniających się zastosowaniach.
Wraz z rozrastaniem się krajobrazów miejskich i rosnącymi wymaganiami norm ochrony przeciwpożarowej, rola pasywnych rozwiązań przeciwpożarowych będzie rosła. Najnowsze osiągnięcia w technologii APP, w tym formulacje bez melaminy i powłoki pęczniejące nowej generacji, torują drogę do bardziej wydajnych, trwałych i zrównoważonych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego.
Przejście na bezpieczniejsze i bardziej zrównoważone środki zmniejszające palność nie dotyczy już tylko zgodności z przepisami. Chodzi o umożliwienie budownictwu przeciwpożarowemu bez uszczerbku dla celów środowiskowych. Dzięki rozwojowi materiałów ognioodpornych, nowoczesna chemia odgrywa decydującą rolę w bezpieczeństwie budynków.
W świecie, w którym nie da się wyeliminować ryzyka pożaru, ciche środki ochrony, takie jak powłoki na bazie APP, oferują niezbędne zabezpieczenie. Niewidoczne po aplikacji, ich wpływ staje się niezaprzeczalny, gdy jest najbardziej potrzebny. /Źródło: Clariant/
Exolit™ JEST ZNAKIEM TOWAROWYM FIRMY CLARIANT.
